Większość pacjentów z rakiem jamy ustnej otrzymujących chemioterapię w połączeniu z radioterapią doświadczy przynajmniej pewnego stopnia zapalenia błony śluzowej. Kiedy zapalenie błony śluzowej jest spowodowane chemioterapią, zazwyczaj wynika to z niskiej liczby białych krwinek; kiedy jest spowodowane radioterapią, wynika to zazwyczaj z nekrotycznego i zapalnego wpływu promieniowania na błonę śluzową jamy ustnej.

Czynniki, które mogą zwiększyć prawdopodobieństwo rozwoju zapalenia błony śluzowej lub pogorszyć jego przebieg, jeśli się pojawi, obejmują:

• Zła higiena jamy ustnej lub zdrowie zębów.
• Palenie lub żucie tytoniu oraz spożywanie alkoholu.
• Płeć (kobiety wydają się bardziej narażone niż mężczyźni na rozwój zapalenia błony śluzowej)
• Odwodnienie.
• Niski wskaźnik masy ciała.
• Poprzednie leczenie raka.
• Poprzednie zapalenie żołądka.
• Choroby takie jak choroba nerek, cukrzyca czy HIV/AIDS.
• Przewlekłe podrażnienie spowodowane źle dopasowanymi protezami lub wadliwymi rekonstrukcjami może predysponować pacjentów do rozwoju zapalenia błony śluzowej jamy ustnej z powodu miejscowego podrażnienia i urazów.

Generalnie pacjenci z nowotworami hematologicznymi mają wyższy wskaźnik zapalenia błony śluzowej jamy ustnej w porównaniu z pacjentami z guzami litymi. Jest to w pewnym stopniu związane z schematami leczenia. Zmniejszone wydzielanie śliny przed i podczas leczenia jest związana ze zwiększonym ryzykiem zapalenia błony śluzowej jamy ustnej. Stosowanie metotreksatu w profilaktyce przewlekłej choroby przeszczep przeciwko gospodarzowi (GVHD) może zaostrzać zmiany zapalenia błony śluzowej jamy ustnej, chociaż jest to mniej problematyczne przy nowszych schematach profilaktycznych.

Zapalenie błony śluzowej jamy ustnej występuje niezależnie od infekcji błony śluzowej jamy ustnej o etiologii wirusowej i grzybiczej, ale może być zaostrzone przez takie współistniejące infekcje. Młodsi pacjenci częściej rozwijają zapalenie błony śluzowej jamy ustnej niż starsi pacjenci leczeni z powodu tej samej choroby nowotworowej tym samym schematem. Wydaje się, że wynika to z szybszego tempa obrotu komórek podstawnych u dzieci. Jednak gojenie się zapalenia błony śluzowej jamy ustnej jest również szybsze w młodszej grupie wiekowej.

Bibliografia:

1. Spijkervet, F. K. L. Oral medicine handbook: Mucositis. Dostępne na: link
2. The Oral Cancer Foundation. Mucositis. Dostępne na: link
3. Chauhan, R. and Mistry, S. Guidelines for the management of mucositis associated with chemotherapy and/or radiotherapy. Dostępne na: link
4. Vokuruka, S. et al. Higher incidence of chemotherapy induced oral mucositis in females: A supplement of multivariate analysis to a randomized multicentre study. Support Care Cancer. 2006: 14; 974-976
5. Sadisvan, R. Chemotherapy-induced oral mucositis. Dostępne na: link